Informacje ogólne

Wejście w życie rozporządzenia Ministra Inwestycji i Rozwoju z 25 kwietnia 2018 roku w sprawie stałego doskonalenia kwalifikacji zawodowych przez rzeczoznawców majątkowych ( Dz.U. 2018 poz. 811 ) wprowadziło ponownie normatywną regulację doskonalenia zawodowego rzeczoznawców majątkowych. Doskonalenie zawodowe rzeczoznawców majątkowych było przedmiotem regulacji przed 1 stycznia 2014 roku. Na skutek wejścia w życie ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów ( ustawa „deregulacyjna” ) doskonalenie zawodowe miało pozostać czynnością niepodlegającą kontroli państwowej. W rezultacie zmian w ustawie o gospodarce nieruchomościami od 1 września 2017 roku obowiązywała jednak delegacja ustawowa zobowiązująca właściwego ministra ( ówcześnie był to Minister Infrastruktury ) do wydania rozporządzenia szczegółowo regulującego sposób w jaki rzeczoznawcy mają obowiązek ten wypełniać i w jaki sposób będą z niego rozliczani. Artykuł 197a ustawy o gospodarce nieruchomościami, stanowiący delegację ustawową, został wykonany przez wydanie rozporządzenia z dnia 25 kwietnia 2018 roku, ogłoszonego 27 kwietnia 2018 roku, które w życie weszło 28 kwietnia 2018 roku ( Dz.U. 2018 poz. 811 ). Nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami począwszy od 1 września 2017 roku tworzy również podstawę do stosowania wobec rzeczoznawców majątkowych środków dyscyplinarnych za zaniechania w zakresie doskonalenia zawodowego.

Rozporządzenie wprowadza szereg rozwiązań prawnych uprzednio nieznanych. Rozporządzenie powstawało ponadto na skutek wielokrotnych, następujących po sobie zmian koncepcji legislacyjnej. Było to wynikiem długiego, gdyż trwającego około pół roku, procesu legislacyjnego w trakcie którego nastąpiła dodatkowo zmiana właściwego rzeczowo ministra. Okoliczności te wpłynęły na stopień skomplikowania regulacji.

Punkty, godziny i dokumentacja

W pierwszej kolejności wyjaśnienia wymaga do czego zobowiązany jest rzeczoznawca majątkowy. Treścią obowiązku nie jest bowiem zebranie punktów doskonalenia, ale podjęcie określonych form kształcenia ( doskonalenia kwalifikacji zawodowych ) w sposób zdefiniowany w rozporządzeniu. Punkty stanowią jedynie jednostkę rozliczeniową, która stosowana jest w toku ustalenia, czy rzeczoznawcy majątkowi obowiązek doskonalenia wykonali. Rozstrzyga to jednoznacznie §4 punkt 3 rozporządzenia z dnia 25 kwietnia 2018 roku. Prawidłowe określenie treści obowiązku ma znaczenie, czego dowodzi praktyka stosowania analogicznych rozwiązań w doskonaleniu adwokatów i radców prawnych.

§ 4. 1. Ocena spełnienia obowiązku doskonalenia kwalifikacji zawodowych przez rzeczoznawców majątkowych dokonywana jest w formie punktowej.
2. Liczbę punktów za wykonanie działań wymienionych w § 2 określa się zgodnie z tabelą stanowiącą załącznik do rozporządzenia.
3. Obowiązek doskonalenia kwalifikacji zawodowych uznaje się za spełniony, jeżeli w okresie rozliczeniowym rzeczoznawca majątkowy wykonał działania wymienione w § 2 w wymiarze stanowiącym równowartość co najmniej 12 punktów określonych zgodnie z tabelą, o której mowa w ust. 2, w tym ukończył warsztaty, o których mowa w § 2 pkt 1, w wymiarze stanowiącym równowartość co najmniej 6 punktów określonych zgodnie z tabelą, o której mowa w ust. 2.
4. Spełnienie warunków określonych w ust. 3 stwierdza się na podstawie dokumentów wymienionych w § 3.

Celem wprowadzenia systemu punktowego było umożliwienie wypełnienia obowiązku doskonalenia nie tylko w najpopularniejszej formie szkoleń, ale również przez publikacje i inne podobne działania, czyli formy samodoskonalenia.

Przede wszystkim podkreślić należy, że żaden podmiot, w szczególności organizator, nie nadaje punktów doskonalenia rzeczoznawców majątkowych. Organizator może i w praktyce to czyni, wskazać, że za uczestnictwo w szkoleniu, kursie lub warsztacie przysługuje według rozporządzenia określona liczba punktów. Dokumentacja potwierdzająca udział w formie doskonalenia zawodowego może stwierdzać, ekwiwalentem jakiej ilości punktów jest określone działanie. Musi jednak zawierać szereg innych informacji, które pozwolą na weryfikację, czy określone szkolenie lub inna aktywność winna być uznana w rozumieniu rozporządzenia za doskonalenie zawodowe rzeczoznawców majątkowych. O wadze poprawnie sporządzonej dokumentacji decyduje § 4 pkt 4 rozporządzenia wyznaczający dowodowe ramy postępowania mającego za przedmiot ocenę wykonania obowiązku doskonalenia zawodowego.

W praktyce organizatorzy powinni podjąć stosowne działania, które zapewniać będą, że dokumentacja od nich pochodząca zawiera ogół stosownych informacji niezbędnych dla organu weryfikującego lub falsyfikującego fakt wykonania obowiązku doskonalenia zawodowego. Kancelaria Prawa Gospodarczego i Nieruchomości Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością informację o wymaganej treści zaświadczeń otrzymała dnia 27 sierpnia 2018 roku w piśmie Ministra Inwestycji i Rozwoju. Podkreślić należy, że stwierdzenie wykonania obowiązku doskonalenia zawodowego odbywa się według zasad określonych w rozporządzeniu z dnia 25 kwietnia 2018 roku na podstawie przedstawionej przez rzeczoznawcę dokumentacji ( §4 pkt 4 Rozporządzenia ).

Formy i limity

Obowiązek rzeczoznawcy majątkowego polega więc na tym, aby w ciągu roku wykonać działania doskonalące jego kwalifikacje zawodowe, które wskazane są w rozporządzeniu i które w sumie stanowią ekwiwalent 12 punktów. W roku 2018 konieczne było uzyskanie na mocy normy intertemporalnej 8 punktów, czego przyczyną jest wejście w życie rozporządzenia po upływie około 4 miesięcy po rozpoczęciu roku. Rozstrzyga o tym § 6 pkt 3 Rozporządzenia.

§ 6. 3. W okresie rozliczeniowym trwającym od dnia 1 stycznia 2018 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. obowiązek doskonalenia kwalifikacji zawodowych ocenia się jako spełniony, jeśli rzeczoznawca majątkowy wykonał działania wymienione w § 2 w wymiarze stanowiącym równowartość co najmniej 8 punktów określonych zgodnie z tabelą, o której mowa w § 4 ust. 2, w tym ukończył warsztaty, o których mowa w § 2 pkt 1, w wymiarze stanowiącym równowartość co najmniej 4 punktów określonych zgodnie z tabelą, o której mowa w § 4 ust. 2.

Obok przeliczników poszczególnych czynności na punkty ustawodawca wprowadził również limity punktów, które można uzyskać w drodze określonych działań. Najprościej rzecz ujmując rzeczoznawca majątkowy musi zawsze ukończyć warsztaty w wymiarze równoważnym przynajmniej 6 punktów ( 4 punktów w roku 2018 ). Pozostałe 6 punktów ( 4 punkty w roku 2018 ) może zgromadzić w formie szkoleń, kursów, publikacji artykułów i innych działań wskazanych przez rozporządzenie. W praktyce najpopularniejszą formą wykonania obowiązku doskonalenia zawodowego w części innej niż warsztatowa będzie forma szkoleniowa. Może wyczerpywać ona 6 punktów doskonalenia zawodowego ( 4 punkty w 2018 roku ), a jej koszty oraz czasochłonność będzie najniższa spośród ogółu dopuszczalnych form.

W roku 2018 rzeczoznawca majątkowy, który chciał wykonać obowiązek doskonalenia zawodowego musiał ukończyć warsztaty będące ekwiwalentem co najmniej 4 punktów oraz szkolenia będące ekwiwalentem pozostałych 4 punktów. Od 2019 roku jest to odpowiednio 6 i 6 punktów. Przykładowo rzeczoznawca w 2024 roku może wykonać obowiązek doskonalenia przez ukończenie jednego dwunastogodzinnego warsztatu i dwóch sześciogodzinnych szkoleń.

Ze względu na treść rozporządzenia szkolenia, kursy i warsztaty powinny być organizowane w taki sposób, by ich czas wynosił odpowiednio 2 godziny, 4 godziny, 6 godzin lub 8 godzin uczestnictwa. Godzina uczestnictwa definiowana jest przez rozporządzenie jako 45 minut. Problematyka dopuszczalności przeliczania na punkty krótszych form doskonalenia wyjaśniona została szerzej w artykule Analiza prawna regulacji doskonalenia zawodowego rzeczoznawców majątkowych w roku 2018 - autorstwa Dariusza Vestri.

W celu zapewnienia bezpieczeństwa Naszych Klientów pozostajemy w kontakcie z Ministrem Inwestycji i Rozwoju (obecnie Ministrem Rozwoju i Technologii), właściwym w sprawach doskonalenia kwalifikacji zawodowych rzeczoznawców majątkowych.

Zarówno na etapie prac legislacyjnych, jak i obecnie Minister potwierdza, że szkolenia zawodowe mogą być realizowane w formie kształcenia z wykorzystaniem sieci Internet. W toku prac legislacyjnych Minister wskazał, że: „Kształcenie na odległość […] W ocenie resortu inwestycji i rozwoju projekt rozporządzenia w aktualnym brzmieniu nie wyklucza zatem możliwości doskonalenia kwalifikacji zawodowych przez rzeczoznawców majątkowych w formach niestacjonarnych.” Stanowisko to Minister podtrzymał dalej w piśmie z dnia 27 sierpnia 2018 roku ( znak sprawy Ministerstwa: DPN-VIII.450.20.2018.RB.2, znak pisma Kancelarii MIiR/02/07/2017 ), stanowiącym odpowiedź na zapytanie skierowane po wejściu w życie rozporządzenia.

Minister jednocześnie potwierdził, co ma znaczenie dla rzeczoznawców realizujących doskonalenie, że „[...] jedynym sposobem doskonalenia kwalifikacji zawodowych przez rzeczoznawców majątkowych, w zakresie którego zaproponowano ograniczenia podmiotowe, są warsztaty organizowane przez organizacje zawodowe. W zakresie szkoleń nie przewidziano żadnych ograniczeń podmiotowych, co a contrario oznacza, że mogą być prowadzone przez wszystkie podmioty świadczące usługi szkoleniowe dla rzeczoznawców majątkowych.” Stanowisko zajęte w toku procesu legislacyjnego Minister potwierdził również we wskazanym wyżej piśmie z dnia 27 sierpnia 2018 roku ( znak sprawy Ministerstwa: DPN-VIII.450.20.2018.RB.2, znak pisma Kancelarii MIiR/02/07/2017 ).

Minister nadto zapewnił, że szkolenia zrealizowane od 1 stycznia 2018 roku zostaną zaliczone na poczet doskonalenia zawodowego określonego w rozporządzeniu: „W zakresie przepisu przejściowego należy dodatkowo poinformować, iż intencją resortu inwestycji i rozwoju jest, aby szkolenia i inne formy kształcenia odbyte w okresie od 1 stycznia 2018 roku do dnia wejścia w życie rozporządzenia mogły być uznane za doskonalenie kwalifikacji zawodowych przez rzeczoznawców jedynie w przypadku, gdy są zgodne ze sposobami doskonalenia kwalifikacji zawodowych określonych w rozporządzeniu. Rzeczoznawcom majątkowym, którzy odbędą doskonalenie przed wejściem w życie rozporządzenia przysługiwać będzie taka sama liczba punktów, jak w przypadku rzeczoznawców majątkowych, którzy odbędą doskonalenie po jego wejściu w życie.”

Minister Inwestycji i Rozwoju ( w roku 2024 Minister Rozwoju i Technologii ) jest właściwy w sprawach doskonalenia zawodowego rzeczoznawców majątkowych na skutek wejścia w życie rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 stycznia 2018 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Inwestycji i Rozwoju (Dz.U. 2018 poz. 175) jako minister kierujący działem administracji rządowej - budownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo.

Ważne pliki:

Dopuszczalność realizacji warsztatów przez Internet – stanowisko Ministra

Warsztaty dla rzeczoznawców majątkowych stanowią formę doskonalenia zawodowego określoną w artykule § 2 pkt. 1 rozporządzenia z dnia 25 kwietnia 2018 roku. W roku 2024 rzeczoznawcy majątkowi zobligowani są do ukończenia warsztatów w wymiarze czasowym odpowiadającym 6 punktom, czyli 12 godzinom uczestnictwa ( § 4 pkt 2 rozporządzenia ).

W dniu 27 sierpnia 2018 roku Minister Inwestycji i Rozwoju ( obecnie Minister Rozwoju i Technologii - właściwy w sprawach doskonalenia zawodowego rzeczoznawców majątkowych ), w odpowiedzi na wniosek Kancelarii Prawa Gospodarczego i Nieruchomości Spółki z o.o. wydał pisemne stanowisko potwierdzające, że dopuszczalne jest realizowanie warsztatów w niestacjonarnych formach kształcenia. Potwierdził tym samym stanowisko zajęte w toku procesu legislacyjnego w piśmie z dnia 16 lutego 2018 roku dotyczące form kształcenia na odległość ( określanych przez Ministra jako niestacjonarne ).

Warsztaty, w tym w formach niestacjonarnych, muszą być organizowane przez organizacje zawodowe rzeczoznawców majątkowych. Są to stowarzyszenia, których przynajmniej połowa członków to rzeczoznawcy majątkowi. Nadto co najmniej 80% czasu kształcenia stanowić muszą zajęcia praktyczne wykonywane pod nadzorem rzeczoznawcy majątkowego posiadającego doświadczenie w zakresie tematyki, której dotyczy warsztat.

art. 4 pkt 15 ustawy o gospodarce nieruchomościami: "organizacje zawodowe rzeczoznawców majątkowych – należy przez to rozumieć stowarzyszenia, których co najmniej połowę członków stanowią rzeczoznawcy majątkowi, związki takich stowarzyszeń, a także izby gospodarcze, których co najmniej połowę członków stanowią przedsiębiorcy, o których mowa w art. 174 ust. 7 pkt 1"

Ważne pliki: